ด้วยงา. คราวนั้นพระมหากัสสปนั่งบนเถรอาสน์ แล้วถามพระวินัยกะท่าน
พระอุบาลีว่า ท่านอุบาลี ! ปฐมปาราชิก พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงบัญญัติ ณ
ที่ไหน ?
พระอุบาลี. ที่เมืองเวสาลี ขอรับ.
พระมหากัสสป. ทรงปรารภใคร ?
พระอุบาลี. ทรงปรารภพระสุทินกลันทบุตร.
พระมหากัสสป. ทรงปรารภในเพราะเรื่องอะไร ?
พระอุบาลี. ในเพราะเรื่องเมถุนธรรม.
ต่อจากนั้น ท่านพระมหากัสสป ถามท่านพระอุบาลีถึงวัตถุบ้าง
นิทานบ้าง บุคคลบ้าง บัญญัติบ้าง อนุบัญญัติบ้าง อาบัติบ้าง อนาบัติบ้าง
แห่งปฐมปาราชิก.^* เหมือนอย่างว่าท่านพระมหากัสสป ถามถึงวัตถุบ้าง ฯลฯ
ถามถึงอนาบัติบ้าง แห่งปฐมปาราชิกฉันใด ก็ถามถึงวัตถุบ้าง ฯลฯ อนาบัติ
บ้าง แห่งทุติยปาราชิกฉันนั้น. . . แห่งตติยปาราชิกฉันนั้น. . . ถามถึงวัตถุบ้าง
ฯลฯ อนาบัติบ้าง แห่งจตุตถปาราชิกก็ฉันนั้น. พระอุบาลีเถระอันพระมหา-
กัสสปถามแล้ว ๆ ก็ได้วิสัชนาแล้ว.
[

รวมรวมพระวินัยของภิกษุไว้เป็นหมวด ๆ

]
ลำดับนั้น พระเถระทั้งหลาย ยกปาราชิก 4 เหล่านี้ขึ้นสู่สังคหะ
(การสังคายนา) ว่า นี้ชื่อปาราชิกกัณฑ์ แล้วได้ตั้งสังฆาทิเสส 13 ไว้ว่า
เตรสกัณฑ์ ตั้ง 2 สิกขาบทไว้ว่า อนิยต ตั้ง 30 สิกขาบทไว้ว่า นิสสัคคิย -
ปาจิตตีย์ ตั้ง 92 สิกขาบทไว้ว่า ปาจิตตีย์ ตั้ง 4 สิกขาบทไว้ว่า ปาฏิเทสนียะ
ตั้ง 75 สิกขาบทไว้ว่า เสขิยะ ( และ) ตั้งธรรม 7 ประการไว้ว่า อธิกรณ-
สมถะ ดังนี้.
^* วิ. จุลฺ. 7 / 382-383.

[

รวบรวมวินัยของภิกษุณีเป็นหมวด ๆ

]
พระเถระทั้งหลายครั้นยกมหาวิภังค์ขึ้นสู่สังคหะอย่างนี้แล้ว จึงตั้ง 8
สิกขาบท ในภิกษุณีวิภังค์ไว้ว่า นี้ชื่อปาราชิกกัณฑ์ ตั้ง 17 สิกขาบทไว้ว่า
สัตตรสกัณฑ์ ตั้ง 30 สิกขาบทไว้ว่า นิสสัคคิยปาจิตตีย์ ตั้ง 166 สิกขาบท
ไว้ว่า ปาจิตตีย์ ตั้ง 8 สิกขาบทไว้ว่า ปาฏิเทสนียะ ตั้ง 75 สิกขาบทไว้ว่า
เสขิยะ (และ) ตั้งธรรม 7 ประการไว้ว่า อธิกรณสมถะ ดังนี้.
พระเถระทั้งหลาย ครั้นยกภิกษุวิภังค์ขึ้นสู่สังคหะอย่างนี้แล้วจึงได้
ยกแม้ขันธกะและบริวารขึ้น (สู่สังคายนา) โดยอุบายนั้นนั่นแล. พระวินัยปิฎก
พร้อมทั้งอุภโตวิภังค์ขันธกะและบริวาร พระเถระทั้งหลายยกขึ้นสู่สังคหะแล้ว
ด้วยประการฉะนี้.
พระมหากัสสปเถระ ได้ถามวินัยปิฎกทั้งหมด. พระอุบาลีเถระก็ได้
วิสัชนาแล้ว. ในที่สุดแห่งการปุจฉาและวิสัชนา พระอรหันต์ 500 องค์ ได้
ทำการสาธยายเป็นคณะ โดยนัยที่ยกขึ้นสู่สังคหะนั้นแล. ในอวสานแห่งการ
สังคายนาพระวินัย พระอุบาลีเถระวาพัดวีชนีอันขจิตด้วยงาแล้ว ลงจาก
ธรรมาสน์ไหว้พวกภิกษุผู้แก่แล้วนั่งบนอาสนะที่ถึงแก่ตน.
[

เริ่มสังคายนาพระสูตร

]
ท่านพระมหากัสสป ครั้นสังคายนาพระวินัยแล้ว ประสงค์จะสังคายนา
พระธรรม จึงถามภิกษุทั้งหลายว่า เมื่อพวกเราจะสังคายนาพระธรรม ควรจะ
ทำใครให้เห็นธุระ สังคายนาพระธรรม ?
ภิกษุทั้งหลายเรียนว่า ให้ท่านพระอานนทเถระ